نخستین ظهور بلوچان در آثار تاریخی در کتاب حدودالعالم (۹۸۲م/۳۷۲ق) و نیز در مقدسی (حدود ۹۸۵/م/۳۷۵ق) با نام بلوص است.∗ در شاهنامه ذکر مسکن این قوم در حدود شمال خراسان امروزی آمده‌است. در کتابهای جغرافیائی از این قوم (همراه با طایفه کوچ - یا قفص) در حدود کرمان یاد می‌شود. پس از آن بر اثر عوامل تاریخی این قوم به کناره‌های دریای عمان رسیده و در همانجا اقامت کردند.
[ویرایش] سرزمین
سرزمین مردم بلوچ، معروف به بلوچستان است که میان کشورهای پاکستان، ایران، و افغانستان تقسیم شده‌است. بیشتر مردم بلوچ در ایالت بلوچستان پاکستان، استان سیستان و بلوچستان ایران، و استان‌های قندهار و نیمروز افغانستان زندگی می‌کنند. گروهی از بلوچان ایران نیز در کرمان، خراسان، هرمزگان، لارستان، و سیستان زندگی می‌کنند. همچنین بلوچها در کشورهای عربی (به ویژه عمان و امارات) و جنوب غربی پنجاب سکونت دارند. بعضی مهاجران بلوچ در جستجوی کار و کسب معاش، به گرگان و حتی ترکمنستان هم رفته‌اند و در آن نواحی ساکن شده‌اند.
در یک دوره از تاریخ حکومت بلوچستان در دست سه گروه بود:
- سراوان، زاهدان و خاش در دست بارکزهی های سراوان بود.
- حکومت های ایرانشهر، بمپور، نیکشهر لاشار در دست اقوام بارکزهی, مبارکی, باشی زهی و شیرانی، بطور مقطعی و متغیر بوده است.
- حکومت بخش جنوبی بلوچستان در دست خانهاى سرباز بود که شامل قبیله‌های (قاسمزايى ملازهی - درازهی و صفرزهی) میباشند.
[ویرایش] طایفه‌های بلوچ
بلوچ به چندین طایفه تقسیم می‌شوند.
- الگو:ایرانشهر>>کلکلی- برهانزهی-سنجرزهی-نایگونی-بامری-بیجارزهی-باشی زهی(امیریان)<<
- نیکشهر:رئیسی-رئیسی زاده-چاکرزهی-درزاده-بلیده-بلوچ-امیری-بلیده ای-بلوچی
- لاشاری(میرلاشاری-مبارکی-امیری-دانش-بلوچی-)
- سرباز(قاسم زايى ملازهی-بلوچی-درازهی-صفرزهی)
- کرد (کُرد-میربلوچزهی-سهرابزهی )
- گبول
- قسمتهای شمالی
- بلوچ زهی
- ریگی
- جمالزهی
- روديني
- توتازهی
- نهتانی
- ناروئی
- محمودزهی
- گمشادزهی
- حسين بر
همچنین این قوم دارای ۳۸ تیره‌است که مهمترین آنها عبارتند از: تمندانی (تفتان) نتوزهی(میرجاوه لادیز جون آباد)، گنگوزهی(گزو پشت کوه)، حسین بر(گشت سراوان جالق)، میرکازهی(اسکل آباد)، زنگی زهی(سراهی خاش)، بهادرزهی(سازینک)، جری زهی (زاهدان)، میربلوچزهی(نازیل میرآباد)، شنبه زهی، شه کرم زهی می‌باشد. که در مرکزیت خاش و مناطق میر جاوه گوهرکوه میباشند. طایفه شه بخش خود دارای چندین تیره می باشد که معروف ترین آنها عبارتند از: قنبرزهی.اسماعیل زهی.فقیرزهی.داروزهی طایفه (اجباری) در پاکستان و ایران هستند، که اکثریت این طایفه در پاکستان زندگی می کنند و یکی از طوایف پر جمعیت بلوچ به شمار می رود طایفه دیگر طایفه های مینگل ونوشیروانی است که اکثرشان در شهر خاران زندگی می کنند کشانی، این تیره نیز بیشتر در شهر زاهدان یا زابل زندگی می‌کنند و جمعیت بیشتر ان نیز در کشورهای همسایه از جمله: پاکستان - افغانستان - ترکمنستان و روسیه زندگی می‌کنند
یکی دیگر از طوایف بسیار معروف بلوچ طایفه سنجرانی است س[ویرایش] پیشینه
نخستین ظهور بلوچان در آثار تاریخی در کتاب حدودالعالم (۹۸۲م/۳۷۲ق) و نیز در مقدسی (حدود ۹۸۵/م/۳۷۵ق) با نام بلوص است.∗ در شاهنامه ذکر مسکن این قوم در حدود شمال خراسان امروزی آمده‌است. در کتابهای جغرافیائی از این قوم (همراه با طایفه کوچ - یا قفص) در حدود کرمان یاد می‌شود. پس از آن بر اثر عوامل تاریخی این قوم به کناره‌های دریای عمان رسیده و در همانجا اقامت کردند.
[ویرایش] سرزمین
سرزمین مردم بلوچ، معروف به بلوچستان است که میان کشورهای پاکستان، ایران، و افغانستان تقسیم شده‌است. بیشتر مردم بلوچ در ایالت بلوچستان پاکستان، استان سیستان و بلوچستان ایران، و استان‌های قندهار و نیمروز افغانستان زندگی می‌کنند. گروهی از بلوچان ایران نیز در کرمان، خراسان، هرمزگان، لارستان، و سیستان زندگی می‌کنند. همچنین بلوچها در کشورهای عربی (به ویژه عمان و امارات) و جنوب غربی پنجاب سکونت دارند. بعضی مهاجران بلوچ در جستجوی کار و کسب معاش، به گرگان و حتی ترکمنستان هم رفته‌اند و در آن نواحی ساکن شده‌اند.
در یک دوره از تاریخ حکومت بلوچستان در دست سه گروه بود:
- سراوان، زاهدان و خاش در دست بارکزهی های سراوان بود.
- حکومت های ایرانشهر، بمپور، نیکشهر لاشار در دست اقوام بارکزهی, مبارکی, باشی زهی و شیرانی، بطور مقطعی و متغیر بوده است.
- حکومت بخش جنوبی بلوچستان در دست خانهاى سرباز بود که شامل قبیله‌های (قاسمزايى ملازهی - درازهی و صفرزهی) میباشند.
[ویرایش] طایفه‌های بلوچ
بلوچ به چندین طایفه تقسیم می‌شوند.
- الگو:ایرانشهر>>کلکلی- برهانزهی-سنجرزهی-نایگونی-بامری-بیجارزهی-باشی زهی(امیریان)<<
- نیکشهر:رئیسی-رئیسی زاده-چاکرزهی-درزاده-بلیده-بلوچ-امیری-بلیده ای-بلوچی
- لاشاری(میرلاشاری-مبارکی-امیری-دانش-بلوچی-)
- سرباز(قاسم زايى ملازهی-بلوچی-درازهی-صفرزهی)
- کرد (کُرد-میربلوچزهی-سهرابزهی )
- گبول
- قسمتهای شمالی
- بلوچ زهی
- ریگی
- جمالزهی
- روديني
- توتازهی
- نهتانی
- ناروئی
- محمودزهی
- گمشادزهی
- حسين بر
همچنین این قوم دارای ۳۸ تیره‌است که مهمترین آنها عبارتند از: تمندانی (تفتان) نتوزهی(میرجاوه لادیز جون آباد)، گنگوزهی(گزو پشت کوه)، حسین بر(گشت سراوان جالق)، میرکازهی(اسکل آباد)، زنگی زهی(سراهی خاش)، بهادرزهی(سازینک)، جری زهی (زاهدان)، میربلوچزهی(نازیل میرآباد)، شنبه زهی، شه کرم زهی می‌باشد. که در مرکزیت خاش و مناطق میر جاوه گوهرکوه میباشند. طایفه شه بخش خود دارای چندین تیره می باشد که معروف ترین آنها عبارتند از: قنبرزهی.اسماعیل زهی.فقیرزهی.داروزهی طایفه (اجباری) در پاکستان و ایران هستند، که اکثریت این طایفه در پاکستان زندگی می کنند و یکی از طوایف پر جمعیت بلوچ به شمار می رود طایفه دیگر طایفه های مینگل ونوشیروانی است که اکثرشان در شهر خاران زندگی می کنند کشانی، این تیره نیز بیشتر در شهر زاهدان یا زابل زندگی می‌کنند و جمعیت بیشتر ان نیز در کشورهای همسایه از جمله: پاکستان - افغانستان - ترکمنستان و روسیه زندگی می‌کنند
یکی دیگر از طوایف بسیار معروف بلوچ طایفه سنجرانی است سنجرانی ها در پاکستان افغانستان و ایران زندگی می کنند این طایفه با وجود جمعیت کم یکی از قدرتمند ترین طوایف بلوچ در قرن نوزده میلادی بوده است یکی دیگر از طوایف بسیار معروف بلوچ طایفه جمالزهی خاشی می باشد که15 تیره دارد که مهمترین و پراکنده ترین آن عبارتند از کربانزهی، دوست محمدزهی، سهراب زهی، پنجی زهی، شیرهانزهی، سیدزهی که اکثرشان در خاش و و پراکنگی فعلی طایفه جمالزهی در خود نهبندان و قسمت چاه آخوند و طبسین، ایرانشهر، زابل (جمال بارز و زهک و ده شادی جمالزهی در میانگین)، سراوان و افغانستان این اطلاعات مربوط به طوایف ساکن بلوچستان شمالی (سرحد) می باشند.
طوایف ساکن بلوچستان جنوبی (مکران): متعاقبا تکمیل خواهد شد
نجرانی ها در پاکستان افغانستان و ایران زندگی می کنند این طایفه با وجود جمعیت کم یکی از قدرتمند ترین طوایف بلوچ در قرن نوزده میلادی بوده است یکی دیگر از طوایف بسیار معروف بلوچ طایفه جمالزهی خاشی می باشد که15 تیره دارد که مهمترین و پراکنده ترین آن عبارتند از کربانزهی، دوست محمدزهی، سهراب زهی، پنجی زهی، شیرهانزهی، سیدزهی که اکثرشان در خاش و و پراکنگی فعلی طایفه جمالزهی در خود نهبندان و قسمت چاه آخوند و طبسین، ایرانشهر، زابل (جمال بارز و زهک و ده شادی جمالزهی در میانگین)، سراوان و افغانستان این اطلاعات مربوط به طوایف ساکن بلوچستان شمالی (سرحد) می باشند.
طوایف ساکن بلوچستان جنوبی (مکران): متعاقبا تکمیل خواهد شد
اینجا مکانی است. برای زنده نگاه داشتن ...